Edukacja pod lupą

„A niby do czego mi się to przyda?” – to pytanie zadawane przez wielu poirytowanych uczniów i studentów. Niestety niewielu rodziców, nauczycieli i wykładowców potrafi udzielić na nie konstruktywnej odpowiedzi. Zakłopotanie opiekunów podpowiada nam, że uczniowie i studenci mają powody, by marudzić.

Z drugiej strony wymagającym rodzicom, którzy do znudzenia powtarzają dzieciom: „Ucz się pilnie i skończ porządne studia, a znajdziesz dobrą pracę”, też trzeba przyznać rację. Dane mówią bowiem jasno – statystycznie rzecz biorąc im lepsze wykształcenie tym wyższe zarobki.

Jak rozwikłać tę zagadkę? Skoro większość materiału nauczanego w szkołach jest kompletnie nieprzydatna, dlaczego pracodawcy płacą więcej tym, którzy pilnie się go uczyli? A może wartość dyplomów nie leży w nauczanym w szkołach materiale, lecz gdzie indziej? Czy w takim razie jako społeczeństwo nie dopuszczamy się gigantycznego marnotrawstwa czasu i zasobów?

Z odpowiedzią spieszy ekonomista i polimat, Bryan Caplan. W Edukacji pod lupą, książce równie ważnej, co prowokacyjnej, dokonał on kompleksowej analizy współczesnego systemu szkolnictwa oraz opłacalności edukacji formalnej zarówno dla jednostki, jak i dla ogółu. Wnioski Caplana mogą budzić kontrowersje; jego uczciwość naukowa, rzetelność badawcza i sposób argumentacji – żadnych.

Wydawca

Przekonanie, że edukacja jest gwarantem sukcesu społeczeństw, to jeden z najważniejszych świeckich dogmatów współczesnych czasów. Edukacja pod lupą uderza w ten dogmat z wielką siłą. Jeśli ustalenia Caplana przetrzymają ogień krytyki i pokonają uprzedzenia poznawcze badaczy, książka ta ma szansę istotnie przyczynić się do dogłębnej zmiany naszego myślenia o szkolnictwie. Rozwój technologii stworzył grunt pod rewolucję w edukacji, a teoria Caplana wyjaśnia, dlaczego nie powinniśmy się tej rewolucji bać.

dr Stanisław Wójtowicz

Nauka nie musi być użyteczna. Nie musi też być inspirująca. Jednak kiedy nie jest ani użyteczna, ani inspirująca, jak nie nazwać jej marnotrawstwem?

Bryan Caplan