Konserwatyzm

Adama Wielomskiego nie trzeba nikomu przedstawiać. Konserwatyzm to kolejna pozycja książkowa tego wybitnego filozofa i historyka idei. Zawarł w niej historię konserwatyzmu europejskiego, jego nurty i postaci. To pierwsze w literaturze polskiej tak kompletne omówienie jednego z najciekawszych, a jednocześnie najmniej znanych kierunków myśli europejskiej. W niedługim czasie wydamy podobną prace, tyle że poświęconą amerykańskiej myśli konserwatywnej.

Dla badania tego nurtu poważnym obciążeniem jest to, że mówimy tak o doktrynie konserwatywnej, jak również o postawie konserwatywnej, polegającej na obronie status quo. Pomieszanie sfery wartości z prostą postawą psychologiczną powoduje, że konserwatyzm staje się paradoksalny, niezrozumiały, gdyż jedni konserwatyści – broniąc świata ideowego kultury Zachodu – idą pod prąd współczesnej polityki i reagują przeciwko status quo; podczas gdy inni, broniąc status quo, ze wstrętem odrzucają idee konserwatywne jako burzycielskie i (kontr)rewolucyjne. Utarło się przekonanie, że konserwatyzm jest doktryną reakcyjną. Nie tylko w marksistowskim, pejoratywnym znaczeniu tego słowa, które możemy odstawić do lamusa historii propagandy politycznej. Konserwatyzm jest autentycznie reakcyjny, gdyż pojawia się jako reakcja na rewolucję polityczną, religijną, społeczną i kulturową. Nie znaczy to, że idee konserwatywne są poglądami w jakiś sposób nowymi, występującymi przeciwko panującym opiniom; przeciwnie, nowe są owe panujące, na podstawie których i w imię których uskuteczniono rewolucję. Świat ideowy konserwatyzmu jest prastary, gdyż stanowi wynik obserwacji i przemyśleń nad rzeczywistością, która została w wyniku rewolucji zniszczona, a przynajmniej została przez siły destrukcji poważnie zagrożona.

Fragment książki